Analiza performansi primarne poljoprivredne proizvodnje i prehrambene industrije Srbije

Abstract

Poljoprivreda je jedan od stubova ekonomskog razvoja Republike Srbije, a njen značaj za nacionalnu ekonomiju, pored ekonomske ima i socijalnu i ekološku komponentu. Međutim, pored velikog potencijala u sektoru poljoprivredne proizvodnje koji je rezultat povoljnih klimatskih uslova, prirodnih karakteristika zemljišta i raspoloživih vodnih resursa, on nije optimalno iskorišćen. Upravo zbog ovakvog potencijala poljoprivreda u Srbiji ne predstavlja običnu privrednu granu, budući da je u svim opštinskim ili regionalnim strategijama definisana kao jedan od strateških pravaca razvoja. Međutim, uspešno uključivanje u međunarodno tržište ograničava nedovoljan asortiman prehrambenih proizvoda u odnosu na aktuelnu ponudu u razvijenom svetu, pri čemu je zapostavljeno istraživanje za veće iskorišćenje postojećih kapaciteta kroz uvođenja novih linija i proizvoda. Kao ograničavajući faktor ističe se osciliranje kvaliteta tržišnih proizvoda kako zbog nepostojanja standarda tako i zbog nepoštovanja i nedovoljne kontrole postojećih standarda. Takođe, sporo je prilagođavanje tržišnim kriterijumima poslovanja koji se baziraju na uvođenju savremenih sistema menadžmenta i marketinga. Nedovoljna predvidivost u poslovanju prehrambene industrije uslovljena je nepostojanjem dugoročnih ugovornih odnosa između prehrambene industrije i proizvođača sirovina, kao i nepostojanjem tržišne integrisanosti, primarne poljoprivredne proizvodnje i industrije koja za svoj input koristi upravo poljoprivredne proizvode.