Flavonoidna jedinjenja biljaka roda Achillea L. i njihova biološka aktivnost

Abstract

Biljke iz roda Achillea (familija Compositae) obiluju biološki aktivnim sastojcima, među
kojima su najvažnija flavonoidna jedinjenja. Flavonoidi su sekundarni metaboliti koji
su široko zastupljeni u biljnom svijetu i imaju različite funkcije u metabolizmu biljaka.
U ovom radu su dati rezultati istraživanja biološke aktivnosti najvažnijih flavonoidnih
jedinjenja prisutnih u biljkama roda Achillea među kojima su najzastupljeniji apigenin,
luteolin i kvercetin, te njihovi glukozidi. Među flavonoidnim heterozidima pronađeni
su monoglukozidi (uglavnom O-glukozidi, C-glukozidi i O-glukuronidi) i diglukozidi
(O-diglukozidi, C-diglukozidi, O-rutinozidi). Eksperimenti su pokazali da flavonoidi
pronađeni u biljkama ovog roda imaju širok spektar bioloških aktivnosti. Istraživanje
sprovedeno na terminalnom ileumu zamorčeta je pokazalo spazmolitičku aktivnost
apigenina, luteolina i kvercetina. Dokazano je da apigenin i luteolin imaju estrogenu
aktivnost, a značajno je i antidijabetičko djelovanje luteolina usljed inhibicije enzima
α-glukozidaze. Na različitim ćelijskim linijama karcinoma je dokazano da kasticin i
centaureidin, takođe važni flavonoidi roda Achillea, imaju antitumorsku aktivnost, a
eksperiment sproveden na pacovima je pokazao antihipertenzivno djelovanje flavonoida
artemetina. Poznato je da flavonoidi imaju antioksidativno djelovanje, a to je potvrđeno
i kod vrsta roda Achillea.