POTROŠAČKI ETNOCENTRIZAM

Abstract

Prilikom donošenja odluke o kupovni na ponašanje potrošača često utiču i njihovi
etnocentrični stavovi. U kojoj meri se ostvaruje taj uticaj zavisi od kuture i istorije
pojedinih naroda, ekonomske situacije u konkretnoj zemlji, otvorenosti prema
svetskim trendovima i kulturama i td. Primena etnocentrizama, kao sociološkog
fenomena,u ekonomiji i marketingu posmatra se kroz koncept potrošačkog
etnocentrizma koji se odnosi stav potrošača ali i ponašanje koje je usmereno na
kupovinu pre domaćih u odnosu na inostrane proizvode. Cilj rada je da se ispita uticaj
ovog fenomena na donošenje odluke o kupovini. U konretnom istraživanju podaci su
prikupljeni od 118 ispitanika. U radu je primenjena CET skala, a ispitanici su se
izjašnjavali o svojim stavovima preko sedmostepene Likertove skale. Rezultati
istraživanja pokazuju relativnu usklađenost sa ranijim istraživanjima u ovoj oblasti.
Podaci pokazuju da je ukupan stepen potrošačkog etnocentrizma na neznatno nižem
nivou u odnosu na istraživanja koja su u Srbiji realizovana 2005. i 2008.godine i sada
iznosi 56,95. Veći stepen potrošačkog etnocentrizma prisutan je muškaraca u odnosu
na žene, kodstarijih osoba u odnosu na mlađu generaciju, kao i kod osoba sa nižim
nivoom obrazovanja u odnosu na visokoobrazovane osobe. U narednom periodu bilo
bi interesantno istražiti međusobne stavove potrošača iz Srbije prema kupovini
proizvoda iz konkretne zemlje i obrnuto, odnosno kako potrošači iz te druge zemlje
reaguju na srpske proizvode.