https://doisrpska.nub.rs/index.php/APEPIMBL/issue/feed 2019-05-07T14:26:57+02:00 Marijana Žiravac Mladenović marijana.mladenovic@univerzitetpim.com Open Journal Systems Часопис за пословну економију, бизнис и менаџмент и комуникологију.<br />УНИВЕРЗИТЕТ ЗА ПОСЛОВНИ ИНЖЕЊЕРИНГ И МЕНАЏМЕНТ БАЊА ЛУКА https://doisrpska.nub.rs/index.php/APEPIMBL/article/view/5900 2019-05-07T14:26:15+02:00 Milan Šušić i.susic51@gmail.com

<p>Danas, organizaciono-poslovni sistemi i procesi, tehničko-tehnološki sistemi, biološki<br />sistemi i drugi sistemi koji se odvijaju u dinamičnim uslovima i intezivnim promjenama,<br />izloženi su svakodnevnim problemima koje nazivamo promjene.<br />Promjena je opšta pojava koja prati sve vrste sistema od njihovog nastanka pa do samog<br />nestanka. U prošlosti brzina i intenzitet promjena su imali znatno manju numeričku<br />vrijednost, a u današnjem vremenu promjene su znatno brže i intenzivnije. U sadašnje<br />vrijeme u novim okolnostima potrebno je naći rješenje kako optimalno upravljati sistemima i<br />procesima.<br />Potrebno je projektovati Model upravljanja promjenama tako da se sistem prilagođava<br />promjenama u okruženju koji će biti dovoljno efikasan i efektivan tj. optimalan. Optimalno<br />kibernetsko upravljanje promjenama podrazumijeva da je sistem proaktivan i da on u nekom<br />stepenu vrši uticaj na okruženje. To podrazumijeva da sistemi ne mogu biti samo adaptivni,<br />već moraju imati praktivni razvojni karakter.<br />Cilj rada je, ukazati na moguće optimalno upravljati integrisanim promjenama<br />primjenom tehnologije matematičkog modeliranja, kao i upoznavanje zainteresovanih strana<br />sa istraživačkim rezultatima. U radu su prikazani rezultati istraživanja vezani za problem<br />upravljanja razvojnim sistemima i procesima, a naglasak je stavljen na optimalno<br />privređivanje, novu ekonomiju (ekonomija optimum) i nove tehnologije i tehnološke procese<br />koji nas vode ka optimalnim rješenjima.</p>

2019-05-07T00:00:00+02:00 Copyright (c) 2019 АНАЛИ ПОСЛОВНЕ ЕКОНОМИЈЕ https://doisrpska.nub.rs/index.php/APEPIMBL/article/view/5901 2019-05-07T14:26:23+02:00 Nemanja Budimir budimir.nemanja@yahoo.com

<p>Islamsko bankarstvo je danas široko rasprostranjen pojam kako u islamskim zemljama,<br />tako i u zapadnim zemljama. Ono označava bankarsku formu i finansije koje nastoje osigurati<br />usluge klijentima bez kamata. Zagovornici Islamskog bankarstva tvrde da je glavni cilj<br />“riba”, koja je zabranjena po Islamskim zakonima. Šerijetski propisi, na kojima se zasniva<br />islamsko bankarstvo, zabranjuje upotrebu kamate u poslovanju, pa su upravo iz tog razloga<br />formirani finansijski i poslovni ugovori, koji pružaju mogućnost finansijerima da ostvaruju<br />profit na nekamatnim osnovama. Na osnovu mišljenja šerijatskih stručnjaka ključni islamski<br />bankarski ugovori su mušareka i mudareba, koji predstavljaju klasične ugovore o finansiranju<br />na bazi podele profita i gubitka. Pojavom globalne ekonomske krize koja je pogodila celi svet<br />dolazi i do sve većeg interesovanja za islamskim bankarstvom. Ovaj rad ima cilj da pruži<br />informacije o specifičnostima islamskog bankarstva, odnosno modelima finansiranja na bazi<br />partnerstva i podele profita. U radu su prikazani osnovni principi islamskog bankarstva,<br />karakteristike mudareba i mušareka ugovora, ali i propisi koji se moraju poštovati prilikom<br />formulisanja ovih ugovora.</p>

2019-05-07T00:00:00+02:00 Copyright (c) 2019 АНАЛИ ПОСЛОВНЕ ЕКОНОМИЈЕ https://doisrpska.nub.rs/index.php/APEPIMBL/article/view/5902 2019-05-07T14:26:31+02:00 Marijana Žiravac Mladenović marijana.mladenovic@univerzitetpim.com Jovana Galić jovana.galic@gmail.com

<p>Određivanje vrijednosti preduzeća predstavlja izrazito složen proces koji zahtijeva od<br />procjenitelja široko teorijsko znanje, kao i praktično iskustvo. Pri samom procjenjivanju<br />potrebno je da se procjenitelji drže strukovnih pravila, te načela i standarda vrednovanja kako<br />bi procijenjena vrijednost bila što objektivnije određena. Procjena vrijednosti preduzeća vrši<br />se sa ciljem stvaranja finansijskih zdravih i za rentabilno poslovanje sposobnih preduzeća,<br />nezavisno od toga ko je njegov vlasnik. Vrijednost preduzeća se može posmatrati sa<br />subjektivnog i objektivnog aspekta. Sa subjektivnog aspekta posmatrana, vrijednost<br />preduzeća se ocjenjuje prema njegovoj korisnosti za pojedinca, a objektivna vrijednost<br />oblikuje se na osnovu vrijednosti supstance koju utvrđuje nezavisni procenjivač. Pravičnu<br />cijenu preduzeća utvrđuje finansijski ekspert u svojstvu arbitra između kupca i prodavca. Ona<br />se zato nalazi između objektivne i subjektivne vrijednosti. Razlikuju se knjigovodstvena,<br />tržišna (reprodukciona), prinosna i likvidaciona vrijednost preduzeća. U radu ćemo prikazati<br />procjenu vrijednosti preduzeća, primjenom prinosne metode, kako bi se donjela najbolja<br />odluka za vlasnika preduzeća, bilo da se radi o prodaji preduzeća, o spajanju ili odvajanju u<br />novo preduzeće, o privatizaciji ili jednostavno zbog donošenja strateških odluka.</p>

2019-05-07T00:00:00+02:00 Copyright (c) 2019 АНАЛИ ПОСЛОВНЕ ЕКОНОМИЈЕ https://doisrpska.nub.rs/index.php/APEPIMBL/article/view/5903 2019-05-07T14:26:40+02:00 Milan Blagojević milanblagojevic@hotmail.com

<p>U zemljama koje imaju ustav u formalnom smislu može se do određene granice<br />razumjeti i tolerisati potreba političkih aktera da u svakodnevnoj međusobnoj političkoj borbi<br />slovo važećeg ustava tumače onako kako to odgovara njihovim trenutnim političkim<br />interesima, makar za to tumačenje i ne bilo ustavnog uporišta. Takvo razumijevanje i<br />tolerisanje je prihvatljivo, jer u krajnjem mišljenje ma kog od tih aktera pravno ne obavezuje.<br />Međutim, kada to učini sud koji u sudskoj hijerarhiji zauzima najviše mjesto, takva pojava<br />predstavlja istinsku opasnost za društvo i državu. Upravo to pitanje predstavlja predmet ovog<br />rada, s obzirom na to da je način odlučivanja Ustavnog suda Bosne i Hercegovine u jednom<br />predmetu iz 2000. godine (o tzv. konstitutivnosti naroda u BiH) razotkrio spremnost<br />nekolicine sudija tog suda da svoju funkciju stave u službu ostvarenja određenih političkih<br />interesa. Na taj način je, suprotno Ustavu Bosne i Hercegovine, stvorena institucija Vijeća<br />naroda Republike Srpske. S obzirom na ove činjenice, postoji neophodnost<br />dekonstitucionalizacije takve institucije, zbog čega je u radu dat i prijedlog kako da se to<br />učini.</p>

2019-05-07T00:00:00+02:00 Copyright (c) 2019 АНАЛИ ПОСЛОВНЕ ЕКОНОМИЈЕ https://doisrpska.nub.rs/index.php/APEPIMBL/article/view/5904 2019-05-07T14:26:48+02:00 Mladen Dostanić mladen.dostanic@yahoo.com

<p>Osnovna tema ovog rada je sagledavanje na koji način, kako i koliki uticaj može imati<br />upravljanje ljudskim resursima sistema bezbjednosti na realizaciju zadataka u procesu<br />preventivnog djelovanja i otklanjanja posljedica kriminaliteta, sa ciljem unaprjeđenja<br />postojećeg stanja u oblasti upravljanja ljudskim resursima sistema bezbjednosti Republike<br />Srpske, i poboljšanje efekata u procesu prevencije kriminaliteta.<br />Istraživanja su pokazala, da je kriminalitet u Republici Srpskoj veoma ozbiljan problem,<br />i da specifičnosti upravljanja ljudskim resursima u procesu prevencije kriminaliteta zavise od<br />brojnih činilaca, a najznačajniji su: poznavanje uzroka kriminaliteta, uslova koji<br />omogućavaju izvršenje krivičnog djela i povoda koji podstiču izvršenje krivičnog djela,<br />pravovremeno informisanje, predviđanje kriminaliteta, identifikacija, regrutovanje, selekcija i<br />pravilna raspodjela ljudskih resursa; usavršavanje, vrednovanje i stimulisanje kadrova, i<br />održavanje intelektualne sposobnosti, fizičkog zdravlja i psihološke stabilnosti svih subjekata<br />sistema bezbjednosti Republike Srpske. U vezi s tim postavljeno je i osnovno pitanje koje<br />glasi: „Na koji način, kako i koliki uticaj može imati upravljanje ljudskim resursima sistema<br />bezbjednosti na realizaciju zadataka u procesu preventivnog djelovanja i otklanjanja<br />posljedica kriminaliteta“?</p>

2019-05-07T00:00:00+02:00 Copyright (c) 2019 АНАЛИ ПОСЛОВНЕ ЕКОНОМИЈЕ https://doisrpska.nub.rs/index.php/APEPIMBL/article/view/5905 2019-05-07T14:26:57+02:00 Miro Katić mirokatic.rs@gmail.com Gorana Marković gocy86@gmail.com

<p>Sudijski model krivične istrage je važio sve do reforme krivičnog pravosuđa u Bosni i<br />Hercegovini koja se dogodila 2003. godine kada je prihvaćen tužilački model istrage koji je<br />donio značajne novine u krivičnom procesnom zakonodavstvu Bosne i Hercegovine. Autor u<br />radu daje istorijski pregled pojma istrage na našim prostorima, te daje pojmovno određenje i<br />govori o karakteristikama istrage u tužilačkom konceptu, a potom govori o reformi krivičnog<br />pravosuđa u Bosni i Hercegovini, te o karakteristikama istrage u sudijskom modelu koji je<br />prije 2003. godine važio u Bosni i Hercegovini.</p>

2019-05-07T00:00:00+02:00 Copyright (c) 2019 АНАЛИ ПОСЛОВНЕ ЕКОНОМИЈЕ