OSNIVANJE I DJELOVANJE OSNOVNIH I SREDNJIH ŠKOLA NA PODRUČJU DANAŠNJE OPŠTINE NOVI GRAD: NEKAD I DANAS

Abstract

Godine 2020. opština Novi Grad sastoji se od jednog grada te tridesetak sela i zaselaka, i broji oko 25.000 stanovnika. Na području opštine djeluje jed- na gimnazija, jedna mješovita srednja škola te četiri osnovne škole s desetak područnih škola. Prve osnovne škole osnovane su i počele s radom sredinom 19.vijeka (1855. godine, Novi Grad i Velika Rujiška). Nažalost, u drugoj dece- niji ovog vijeka uočljiva je izražena depopulacija stanovništva na području op- štine. Uzroci smanjenja broja stanovnika jesu smanjen natalitet te ekonomski razlozi, jer su krajem prošlog i početkom ovog vijeka prestale s radom ili sma- njile obim zaposlenosti neke veće fabrike i preduzeća (npr. Sana, Lignošper, Japra, Željeznica itd.). Većina stanovnika našla je posao u evropskim država- ma (uglavnom Sloveniji, Austriji i Njemačkoj), a jedan broj ih je otišao u Srbiju (Vojvodina i Beograd). Zbog raseljavanja stanovništva te smanjenog nataliteta, svake godine smanjuje se broj djece dorasle za školu te i broj razrednih odjelje- nja, pa su neke područne škole prestale s radom. Nažalost, većina škola koje prestaju s radom ostavlja školske zgrade prazne i prepušta ih propadanju. Tako su se neke školske zgrade koje su bile pune đaka prije pedeset ili stotinu godina potpuno srušile, a prostor na kojem su stajale prepušten je rastu korova ili sta- novnici koji stanuju u blizini kose travu na prostorima bivših školskih dvorišta i igrališta.