STRES KAO POSLJEDICA EKONOMSKE KRIZE I TRANZICIJE DRUŠTVA

Abstract

Ekonomska kriza i tranzicija društva oduvijek su imali za posljedicu pad privredne aktivnosti te nagli porast nezaposlenosti praćen osiromašenjem većeg dijela stanovništva Posljednje decenije dvadesetog i prva decenija dvadeset prvog vijeka obilježile su nezaustavljivo napredovanje globalizacije, koja je u početku davala sigurnost, odnosno pothranjivalo iluzije da velike ekonomske krize pripadaju prošlosti. Međutim proces globalizacije je sam po sebi stvorio jedan veliki nerealni finansijski balon koji se na kraju morao rasprsnuti, tako da je tokom 2008. godine došlo do pojave globalne finansijske krize koja je tokom naredne godine prerasla u ekonomsku. Takođe se pokazalo da se tranzicija društvenog vlasništva u privatnu svojinu dobrim dijelom odvijala na veoma netransparentan način. Naime, u većini slučajeva došle su do izražaja špekulacije od strane novih vlasnika u smislu daljne preprodaje preduzeća, što je imalo za posljedicu gubitak velikog broja radnih mjesta i stvaranja armije ljudi bez ikakvog zaposlenja i nade u isto. Kao direktna posljedica ekonomske krize i tranzicijskih kretanja došlo je rasta nezaposlenosti praćenog opštim siromaštvom većine stanovništva. Ovakvi vidovi poremećaja u čovjekovom okruženja znatno utiču i ozbiljno narušavaju ravnotežu ljudskog organizma što dovodi do povećanog nivoa stresa. Kako su ekonomske krize i tranzicija veliki generatori stresa, a pošto su istom izloženi najširi slojevi stanovništva neminovno je provoditi društvene mjere zaštite od stresa.