KRITIKA MASOVNE KULTURE FRIEDRICHA NIETZSCHEA

Abstract

Zajedno sa Marxom, Friedrich Nietzsche se može smatrati velikim teoretičarem i kritičarem moderne, s obzirom na životno negativne aspekte, moderne kulture. Nietzsche je razvio jednu od prvih temeljitih kritika masovne kulture i društva, države, birokratske dicipline koji su kasnije duboko utjecali na diskurs moderne. Za njega je masovna kultura temelj moderne društvene realnosti kao snage dekadencije i nihilizma koja unazađuje autentičnu kulturu stvarajući mediokritetsku kulturu. Nietzsche je „anti-politički“ orijentisan, jer je smatrao da masovna politika vodi do konformiteta stada, gubitku individualnosti, proizvodeći masovnu manipulaciju i homogenizaciju što šteti vitalnoj životnoj energiji, kreativnosti i superiornosti individualiteta. Isto tako smatrao je da moderna demokracija, liberalizam i prosvjetiteljski društveni pokreti pridonose regresiji „modernog čovjeka“ kroz štampu i masovnu kulturu fokusirajući se na trivijalnosti, suvišnosti, senzacionalizmu stvarajući homogenost i konformizam. Sa te perspektive može se promatrati projekat „Skopje 2014“, u kojem se država i političke elite sakrivaju iza kulture i nacionalnog identiteta u pokušaju izgradnje identiteta baziranom na kulturi u kojem nema pojedinca, već samo improvizirani kolektivitet. Pojedinac, izgubljen u promjenama ideologija, sistema, društvenih okolnosti postaje izgubljen u kolektivitetu u kojem uzaludno pokušava pronaći mjesto, ne shvaćajući da ne postoji ništa iza obmane.