RAT KAO EKOLOŠKI ANTROPOGENI RIZIK

Abstract

U radu su prikazane posljedice na prostor i živi svijet ratova koji su vođeni u drugoj polovini dvadesetog vijeka. Analizirana su negativna dejstva vođenja rata u Vijetnamu, Persijskom zalivu, Iraku, Bosni i Hercegovini i SRJ. Pored efekata koje su izazvala ratna dejstva na prostrana područja koja se odnose prostor pojedinih država proučen je i rat kao antropogeni rizik za prostor jedne manje teritorijalne jedinice. Ovi su ratovi, kao nijedan do tada, izazvali teške posljedice po ekosisteme u cjelini. Rezultat tih ratova bilo je do tada nezabilježeno uništavanje šumskih i poljoprivrednih prostora. Vođen je, pored hemijskog i biološkog, i svojevrsni atomski rat korišćenjem municije sa osiromašenim uranijimom. Ogromni prostori su ostali kontaminirani i nepogodni za život ljudi. Posljedice će se osjećati dugoročno kroz intenzivnije umiranje, rađanje djece sa teškim invalidnim karakteristikma i sterilitet ljudi. Prostor opštine Teslić predstavlja primjer degradiranja prostranih šumskih površina usljed višegodišnjeg postojanja široke linije razdvajanja i vođenja rovovskog rata i nedostatka društvene kontrole nad korišćenjem prirodnih dobara.