Porodični biznis – uloga, značaj i tranzicija

Abstract

Prema mnogim istraživanjima, porodični biznis znatno doprinosi rastu i razvoju privrede većine zemalja. Kao takav djeluje u svakoj zemlji i sigurno je jedan od najstarijih oblika poslovnog organizovanja, ali njegov značaj nije jednako priznat u svakoj zemlji. Procjenjuje se da je ukupni ekonomski uticaj porodičnog biznisa preko 70% na globalni BDP. Porodični biznis prepoznat je kao porodično preduzeće koje je u vlasništvu članova porodice, čime se praktično neutrališu šanse pojave gubitka zbog loše organizacije. Glavna prednost ovog biznisa ogleda se u činjenici da potpunu kontrolu nad poslovanjem drže članovi porodice, što omogućava jasnu usmjerenost svih uposlenih ka realizaciji zajedničkih ciljeva poslovanja. Takav biznis pruža niz prednosti uposlenicima, poput slobode, neovisnosti i kontrole, istovremeno dajući dozu fleksibilnosi i kreativnosti u poslovanju. Međutim, sa druge strane javljaju se i elementi koji utiču na poslovanje. U prvom redu se to odnosi na sukob generacija, gdje se obično ne dopušta mlađoj generaciji dovoljno prostora za samostalnost u radu i u konačnici preuzimanje liderstva u vođenju posla. Ove negativnosti su prvenstveno uzrokovane kritiziranjem, nedostatkom podrške i povjerenja od strane starijih generacija. Tranzicija porodičnog biznisa predstavlja jedan od najvećih izazova sa kojim se preduzeće suočava, jer zahtjeva tranziciju prvenstveno na ličnom, profesionalnom i poslovnom nivou. Dakle, cilj ovog rada je definisati ulogu i značaj porodičnog biznisa na privredu zemalja, ukazati na prednosti i nedostatke takvog biznisa i analizirati poteškoće koje se javljaju prilikom tranzicije porodičnog biznisa.