Uspostavljanje institucija lokalnih ombudsmana u Republici Srbiji

Abstract

Institucija ombudsmana na lokalnom i regionalnom
nivou je poznata u mnogim pravnim sistemima sveta. U nekim
zemlјama ova institucija je regulisana ustavom, ali u većini
zemalјa je regulisana statutom. Ombudsmani kontrolišu radnje
državnih organa uprave, kao i akcije lokalnih vlasti i drugih
organa i organizacija koje obavlјaju javne poslove. Zaštitnik
građana prima pritužbe građana koji smatraju da su njihova
prava prekršena aktima i procedurama upravnih organa, ali
ombudsman može voditi postupak po sopstvenoj inicijativi (po
službenoj dužnosti) kada utvrdi da je došlo do povreda prava
građana od strane neke institucije čije su akcije kontrolisane. Pri
tome on je ovlašćen da traži podatke i informacije iz upravnih
organa, ima pristup službenim dokumentima, uzimanju izjave od
zaposlenih, službenih lica, svedoka i procenitelјa. Uspostavlјanje
ombudsmana u pravnom sistemu Srbije počelo je pre nekoliko
godina donošenjem odgovarajućih propisa kojima se regulišu
ovlašćenja i postupak ombudsmana na lokalnom i pokrajinskom
nivou, kao i donošenjem Zakona o zaštitniku građana. U radu
autor analizira uspostavljanje institucija lokalnih ombudsmana u
Republici Srbiji, jer i pored toga što veliki broj lokalnih
zajednica statutima uspostavlјa mogućnost osnivanja lokalnog
ombudsmana, do danas je mali broj onih koje su donele i odluku
kojom bi ga osnovale.