OPTIMIZACIJA IZRAČUNAVANJA FAKTORA PRIVLAČENJA DRVETA NA PODRUČJU Š.G. ”PRIJEDOR” PRIJEDOR

Abstract

Transport drveta je jedna od najskupljih faza u proizvodnji drveta. Obično se sastoji iz tri faze: primicanje,
privlačenje i transport drveta kamionima. Prva i druga faza su najvažnije sa aspekta troškova transporta.
Oni zavise od udaljenosti mjesta sječe stabala u šumi do najbližeg šumskog puta. Ta udaljenost je distanca
privlačenja. Određivanje distance privlačenja je veoma važno za operativno planiranje u šumarstvu
zbog toga što je to jedan od indikatora otvorenosti šume. Vrijednost distance privlačenja može biti
određena na više načina: mjerenjem na terenu po vlakama, računanjem uz pomoć matematičkih modela
i uz pomoć geografskih informacionih sistema (GIS). Distance privlačenja mogu biti geometrijske
i stvarne. Geometrijska distanca je dobijena uz pomoć GIS programa, a definisana je kao udaljenost
između težišta odjela i najbliže tačke na šumskom putu. Stvarna distanca privlačenja je izačunata na
bazi dužina vlaka. Faktor privlačenja je izračunat kao odnos između stvarne i geometrijske distance. On
je upoređen sa faktorima privlačenja za slične terenske i reljefne uslove, zbog toga što zavisi od nagiba
terena i prisustva prepreka na površini terena. Vlake su snimljene uz pomoć GPS uređaja u 27 odjela
na području P.J. „Prosara“ i P.J. „Kozara-Mlječanica“ u šumskoprivrednom području „Kozaračko“, Bosna
i Herzegovina.