Biologija rasta i razvoja maline (Rubus ideaus L.) kao osnova za definisanje pomotehnike u intenziviranju sistema gajenja

Abstract

Analiza osnovnih procesa u formiranju i realizaciji rodnog potencijala nadzemnih prirasta – pseudostabla rizoma maline, pokazuje da se ključno pitanje u definisanju visoko intenzivnih sistema gajenja odnosi na kontrolu formiranja novih etioliranih – podzemnih prirasta koji se ukorenjavaju neposredno po formiranju kao i tokom formiranja njihovih nadzemnih prirasta. Naime, nadzemni prirasti – rodne grane, kao nosioci mešovitih pupoljaka maline (generativni popoljci sa diferenciranim primordijama cvetova cvasti, primordijama listova i osovine plodonosnih mladara, ali bez vegetacionih kupa) koji istovremeno sa rastom i razvojem u prvoj godini formiraju i sopstveni koren, odnosno koji se u vegetaciji formiranja i ukorenjavaju, predstavljaju priraste sa najvećim biološkim potencijalom na rod. Tako se pomotehnički zahvati u kontroli formiranja nadzemnih prirasta na sopstvenom korenu odnose na pomotehnički tretman uklanjanja nadzemnih prirasta koji su plodonosili i to sa delom podzemnog stabla, čime se sprečava formiranje sekundarnih nadzemnih prirasta iz bočnih pupoljaka različitih poredaka grananja podzemnog stabla, koji se bude i aktiviraju posle uklanjanja nadzemnih prirasta koji su plodonosili.