Fenološke osobine sorti i selekcija drijena (Cornus mas L.) u uslovima Gornjeg Polimlja

Abstract

Cilj ovog rada je da se utvrđivanjem vremena cvjetanja i zrenja sorti i selekcija drijena (Cornus mas L.) u uslovima Gornjeg Polimlja izvrši njihov pravilan izbor za komercijalno gajenje u ovom području. U dvogodišnjem periodu je izvršeno ispitivanje fenoloških osobina šest introdukovanih sorti i selekcija drijena (apatinski rani, bačka, krupnoplodni NS, era, lukjanovski i kišinjevski žuti) i četiri lokalne selekcije (kosten 1, kosten 2, kosten 3 i boro) u uslovima Gornjeg Polimlja. Fenofaza cvjetanja je praćena od početka, preko punog cvjetanja pa do precvjetavanja. Osim momenta pune zrelosti, evidentirani su i datumi početka i kraja zrenja. Proučavane sorte i selekcije imaju početak i puno cvjetanje u martu, a precvjetavaju do kraja prve sedmice aprila. Najraniji početak cvjetanja utvrđen je kod sorte apatinski rani (07. mart), a najkasniji kod selekcije kosten 3 (20. mart). Prosječno trajanje fenofaze cvjetanja je iznosilo od 18 (kosten 1 i kosten 3) do 25 dana (apatinski rani).Različito vrijeme zrenja ploda uslovljava da prvi plodovi sorte apatinski rani dozrijevaju 23. avgusta, a poslednji selekcije kosten 2 04. oktobra, tako da je svježa konzumacija ispitivanih sorti i selekcija uslovima Gornjeg Polimlja moguća u periodu od mjesec i po dana. Fenofaza sazrijevanja ploda je prosječno trajala 22 dana, sa varijacijama od 18 (apatinski rani i kišinjevski žuti) do 28 dana (kosten 3). Selekcije kosten 2 i kosten 3, kao i sorte era i lukjanovski se prema vremenu zrenja mogu svrstati u kasne.