Prostorna i vremenska raspodela potencijalne ugroženosti područja Vojvodine procesima eolske erozije

Abstract

Eolska erozija predstavlja značajan vid degradacije obradivih poljoprivrednih zemljišta. Prirodni i antropogeni faktori na području Vojvodine pogoduju nastanku i razvoju intenzivnih vetroerozionih procesa. Među brojnim uzročnim faktorima složenog procesa eolske erozije (reljef, klima, zemljište, vegetacija, način korišćenja zemljišta, organizacija zemljišne teritorije itd.) u ovom radu se analizira klima, kao agresivna komponenta erozije. Prvenstveno vetar, a zatim padavine i temperature, odnosno njihova nepovoljna koincidencija, direktno ili indirektno utiču na potencijalnu opasnost od pojave i razvoja eolske erozije. Stvarna realizacija procesa, tj. produkcija eolskog nanosa, zavisi i od svih ostalih relevantnih činilaca. Na osnovu definisanog klimatskog faktora izdvojena su područja i periodi sa različitim stepenom potencijalne ugroženosti i opasnosti od nastanka eolske erozije. Konstatovano je da prema klimatskom faktoru područje Banata može da se smatra 3 do 4 puta ugroženije od ostalih delova Vojvodine. Najintenzivniji erozioni procesi mogući su tokom ranog proleća (april) i jeseni (oktobar), posebno u izrazito sušnim godinama.