Uticaj porodičnih i psihopatoloških činilaca na silovanje

Abstract

Uvod. Silovanje je seksualno nasilje uz primjenu tjelesne snage za koje se izriču
stroge kaznene mjere, a ponašanje nasilnika je nagonsko uz promjenljivu psihoptologiju.
Cilj istraživanja je da se provjeri destruktivan uticaj porodičnih
i psihopatoloških faktora na sve više izražen stepen nasilja u BiH u periodu
od 01. 01. 2003. do 31. 12. 2012. godine. Hipotetično je u BiH seksualno nasilje
izraženo u većem stepenu nasilnosti.
Metode. Eksperimentalnu grupu čini 150 lica forenzički obrađenih koja su na
tretmanu nakon silovanja. Kontrolna grupa se sastoji od 150 lica forenzički
obrađenih nakon recidivantnih drugih delikata. Dizajn je multicentrična longitudinalna
studija. Mjerni instrumenti su: lista opštih podataka, Hamiltonova
skala depresivnosti (HAMD), Skala zdravlja nacije (HoNOS), profil indeks
emocija (P.I.E-Plutchic R). Rezultati su analizirani metodama deskriptivne
statistike i multivarijantnom regresionom analizom.
Rezultati. Multivarijantna regresiona analiza je pokazala da su sljedeće varijable
značajno povezane sa nasiljem uz P<0,001: nezaposlenost [OR=0,770 (95%),
CI=0,830-1,150], usamljenost [OR= 0,750 (95%), CI= 0,845 – 1,250], opšti kriminalitet
[OR=0,910 (95%), CI= 0,875- 1,255], ratne posljedice [OR=0,920 (95%),
CI=0,875-1,215], misli o seksu [OR= 0,770 (95%), CI=0,835-1,150], retardacija
[OR=0,790 (95%),CI=0,880-1,125], kognitivni poremećaji [OR=0,910 (95%),
CI=0,925-1,150], zaštita [OR=0,770 (95%), CI=0,865 – 1,160], i istraživanje
okoline [OR= 0,910 (95%), CI= 0,870-1,175]. Kod recidivantnih lica su signifikantni
prediktori: obrazovanje [OR= 0,835 (95%), CI= 0,815 – 1,125],
anksioznost [OR= 0,855 (95%), CI=0,870-1,250], depresivnost [OR=0,930
(95%), CI=0,830-0,990], vegetativni poremećaji [OR=0,855 (95%), CI=0,850-
1,155], inkorporacija [OR=0,835 (95%), CI=0,870-1,115] i lišavanje [OR=0,845
(95%),CI=0,7925-1,255] na P.I.E. testu.
Zaključak. Studija prikazuje porodične i druge mikrosocijalne razlike. Visok
je skor destrukcije nasilnika na psihološkim testovima, što daje psihopataloški
sadržaj: poremećaj ličnosti, rjeđe lica sa upotrebom psihoaktivnih supstanci.
Forenzički značaj, osim ekspertize, čine i preporuke u tretmanu nasilnika i
recidivantnih.