Procena disgrafije kod dece mlađeg školskog uzrasta

Abstract

Uvod. Pisanje predstavlja kompleksnu ljudsku sposobnost i ujedno nasjloženiji
oblik jezičke delatnosti. Sam čin pisanja obuhvata znanje i veštinu pravilnog
grafičkog oblikovanja slova. Poremećaj u sticanju sposobnosti pisanja označava
se terminom disgrafija. Osnovni simptomi disgrafije su loše oblikovana slova,
nečitak rukopis, pogrešna veličina slova, nedovršene reči, izostavljene reči,
izlomljeni redovi. Pisanje se može procenjivati sa grafomotornog i lingvističkog
aspekta. U fokusu ove studije jeste procena pisanja sa grafomotornog aspekta.
Cilj nam je bio da na osnovu ocene zrelosti i kvaliteta rukopisa utvrdimo
pojavu disgrafije kod dece mlađeg školskog uzrasta.
Metode. Procena pisanja izvršena je pomoću: Skale za procenu zrelosti rukopisa i
Skale za procenu disgrafičnosti rukopisa. Istraživanjem su obuhvaćena 234 učenika
trećeg i četvrtog razreda osnovnih škola „Sveti Sava“ i „Veselin Masleša“ u
Foči i 44 učenika koja pohađaju ogranke ovih škola u naseljima Miljevina i
Brod. Analizirani su uzorci rukopisa u tri modaliteta (diktat, prepis, samostalno
pisanje). Na osnovu dobijenih podataka ocenjivani su zrelost i kvalitet
rukopisa. Kod ocene kvaliteta, rukopisi su svrstani u četiri kategorije: skladan,
neskladan/teško čitljiv, disgrafičan i izrazito disgrafičan rukopis.
Rezultati. Dobijeni rezultati su pokazali da 14,7% ispitanika ima infantilan
rukopis. Disgrafija je identifikovana kod 12,2% ispitanika, dok je 8,3% ispitanika
imalo neskladan rukopis. Pokazano je da se disgrafija značajno više
ispoljava kod dečaka nego kod devojčica. Istovremeno je utvrđen značajno
veći procenat disgrafija kod ispitanika ruralne nego urbane sredine.
Zaključak.Ispitivanje je pokazalo značajan uticaj sredine i pola na pojavu
disgrafije kod dece mlađeg školskog uzrasta. Poređenje dobijenih rezultata
sa rezultatima drugih autora ukazuje da se poslednjih godina povećao broj
razvojnih disgrafija.