Трајне промјене личности након катастрофичног искуства и посттрауматски стресни поремећај

Abstract

Uvod. Ovaj članak istražuje sličnosti i razlike između posttraumatskog stresnogporemećaja (PTSP) i trajnih promjena ličnosti nakon katastrofičnog iskustva(TPL). TPL je dijagnostička kategorija uključena u Međunarodnu klasifikacijubolesti - 10. revizija (MKB-10). PTSP i TPL opisani su u dva kompleta MKB-10kriterijuma, dijagnostičkim kriterijumima za istraživanje, te u vodiču opisa ikliničkoj dijagnostici. Ovaj članak ističe sličnosti i razlike između evropskihi američkih kriterijuma i dijagnostičkih smjernica za PTSP. Cilj rada je da seutvrdi da li postoje razlike između ispitanika s dijagnozom PTSP i onih s dijagnozomTPL na osnovi varijabli koje se koriste u testovima i da li dijagnozePTSP imaju uporište u MKB-10 u odnosu na razdoblje trajanja poremećaja.Metode. Analizirano je 60 ispitanika Klinike za psihijatriju, od kojih je 30ispitanika s dijagnozom PTSP i 30 s dijagnozom TPL. U radu je prvenstvenokorišten Holenov PTSS-10 test (Posttraumatic stress simptom test) i skala uticajadogađaja IES (Impact of Events Scale-15 stavki). Dodatni podaci o izloženostitraumama i simptomi PTSP prikupljeni su sa Harvard trauma upitnikom HTQ(Harvard Trauma Questionnaire), verzija za Bosnu i Hercegovinu. Hi-kvadrattest i diskriminativna analiza su korištene za statističku analizu.Rezultati. Ukupni rezultati testa PTSS-10 i IES testiranja nisu pokazali statističkiznačajne razlike između ispitanika s PTSP i EPCACE (p>0.05). Nema statističkiznačajne razlike između ispitanika s PTSP i TPL u pogledu izloženosti ratnimtraumama, mjesečnim primanjima i godinama obrazovanja. Trajanjebolesti ispitanika s PTSP i TPL ne pokazuje statistički značajne razlike. Svedijagnoze PTSP apsolutno zadovoljavaju sve kriterijume prema MKB-10 zaTPL. Dodatne analize podataka vezane za izloženost traumi i simptome PTSPna temelju upitnika HTQ u ispitanika s PTSP i TPL nisu pokazale statističkiznačajne razlike.Zaključak. Evidentno je da predstavljeni rezultati mogu direktno uticati naprevalenciju PTSP i TPL. Dakle, umjesto dijagnoze TPL imamo u upotrebidijagnozu PTSP.Ključne riječi: posttraumatski stresni poremećaj, trajna promjena ličnosti, stres