Analiza rezultata javnozdravstvene kontrole kontaminanata i ostataka antibiotika u uzorcima mesa i proizvoda od mesa u Republici Srpskoj

Abstract

Uvod. Kontaminanti i ostaci antibiotika u mesu i proizvodima od mesa predstavljaju
javnozdravstveni problem i povezani su sa zdravstvenim rizicima.
Cilj ovog rada je bio da se utvrdi učestalost kontrole prisustva metala, radionuklida
i ostataka antibiotika u mesu i proizvodima od mesa, i da se ukaže
na potrebu praćenja svih kontaminanata predviđenih propisima.
Metode. Ispitivanje je sprovedeno kao retrospektivna studija na 254 uzorka
mesa i proizvoda od mesa iz spoljnotrgovinskog i unutrašnjeg prometa u Republici
Srpskoj u periodu 2010-2012. dostavljenih u Institut za javno zdravstvo
Republike Srpske. Uzorci su podijeljeni u 4 podgrupe: svježe meso, konzerve
mesa, životinjske masti i ostali proizvodi od mesa. Sadržaj metala je određen
metodom atomske apsorpcione spektrofotometrije, sadržaj radionuklida
metodom gama spektrometrije visoke rezolucije, a rezidue hloramfenikola
metodom kompetativne enzimske imunoanalize. Utvrđivanje zdravstvene
ispravnosti uzoraka je izvršeno u skladu sa propisima iz oblasti bezbjednosti
hrane važećim u periodu istraživanja.
Rezultati. Rezultati ovog istraživanja ukazuju da nisu utvrđeni zdravstveno
neispravni uzorci hrane za ispitivana obilježja - metale, radionuklide i ostatke
antibiotika. Na prisustvo arsena, kadmijuma i olova analizirano je 31,20%
uzoraka, a na prisustvo 134Cs i 137Cs 29,98% uzoraka, a rezidue hloramfenikola
su analizirane kod manje od 2% uzoraka mesa i proizvoda od mesa.
Analiziranjem statističke značajnosti, razlike između vrste analiziranih kontaminanata
u uzorcima mesa i proizvodima od mesa i vrste kontaminanata
preporučenih propisima, uočava se da su ovi proizvodi statistički značajno
češće analizirani na prisustvo arsena, kadmijuma i olova u odnosu na druge
preporučene kontaminante (χ2 = 303,16; p < 0,001).
Zaključak. Ispitivanje učestalosti kontrola prisustva različitih kontaminanata
u uzorcima mesa i proizvoda od mesa pokazalo je da su ovi proizvodi
statistički značajno češće analizirani na prisustvo metala arsena, kadmijuma i
olova u odnosu na druge kontaminante predviđene propisima za ovu grupu
proizvoda, koje je potrebno kontinuirano laboratorijski pratiti.