Imunohistohemijski markeri: karcinoembrionalni antigen, p53, Ki 67 i proliferišući nuklearni antigen kao prognostički faktori karcinoma kolona i rektuma

Abstract

Uvod. Učestalost karcinoma kolona i rektuma je u postupnom porastu posljednjih
dvadeset godina. Da bi procjena ljekara o trajanju života pacijenata
i/ili liječenju bila što preciznija, u onkologiji se koriste faktori prognoze i
predikcije. Oni se mogu klasifikovati na: kliničko-hirurške, patološko-histološke
i imunohistohemijske. Cilj rada je bio utvrditi značaj imunohistohemijskih
markera – karcinoembrionalnog antigena (CEA), p53, Ki-67 i proliferišućeg
nuklearnog antigena (PCNA) u predikciji preživljavanja pacijenata sa
karcinomom kolona i rektuma.
Metode. Od 1. januara 2010. godine do 1. decembra 2017. godine u Javnoj
zdravstvenoj ustanovi bolnici “Sveti Vračevi” u Bijeljini liječeno je 484
pacijenata sa karcinomima kolona i rektuma kojima je u tkivu karcinoma
imunohistohemijskom analizom ispitana ekspresija CEA, p53, Ki-67 i PCNA.
Rezultati. Imunohistohemijska analiza tkiva primarnog kolorektalnog adenokarcinoma
ispitivanih pacijenata pokazala je jako pozitivnu ekspresiju
CEA kod 301 (62%) pacijenta, p53 kod 329 (68%), PCNA kod 314 i Ki-67 kod
275 (56,8%) pacijenata. Pacijenti sa jako pozitivnom ekspresijom CEA, p53
i PCNA su imali statistički značajno lošije preživljavanje u odnosu na pacijente
sa slabom ekspresijom ovih imunohistohemijskih markera. Nema
statistički značajne razlike u preživljavanju pacijenata sa jako pozitivnim
imunohistohemijskim skorom Ki-67 u odnosu na pacijente sa slabo pozitivnim
vrijednostima skora.
Zaključak. Imunohistohemijska analiza se ne koristi u rutinskoj analizi karcinoma
kolona i rektuma, iako imunohistohemijski markeri predstavljaju
korisne prediktore preživljavanja pacijenata.