POŠTOVANJE UNIVERZALNIH LJUDSKIH PRAVA U ODJELJENJU ZA MALOLJETNIKE KPD PODGORICA

Abstract

Svako ljudsko biće rađa se slobodno i jednako u dostojanstvu i pravima. Od tada pa do danas donijeto je mnoštvo meĊunarodnih dokumenata koji štite čovjeka, ali Univerzalna deklaracija o ljudskim pravima(1948) je nešto što je utemeljilo sve ostale dokumente i deklaracije i otvorile put daljeg napretka društva i ĉovjeĉanstva uopšte. MeĊutim, meĊunarodna pravila i garancije nisu uvijek garancija da će se sačuvati prava slabijih. Ti standardi su usvojeni u najboljoj namjeri, priznati od najvećeg broja država i iskljuĉivo namijenjeni dobrobiti cijelog ĉovjeĉanstva. Ukoliko su ljudska prava neotuđiva i ne mogu se oduzeti iz bilo kog razloga, znaĉi da pripadaju svim ljudima pa i onima koji se nalaze na izdrţavanju kazne. MeĊutim, meĊunarodna pravila ne mogu da obezbijede savršen zatvorski sistem. Pravila, koja propisuju meĊunarodne konvencije, treba da budu osnovni minimum koja zatvori ne bi smjeli da zanemare jer se njima obezbjeĊuju minimalni uslovi za humano i efikasno obavljanje uloge koja je povjerena zatvorima. Zbog toga je u Crnoj Gori, kao i u ostalim drţavama regiona, ustanovljeno osnovno naĉelo kriviĉno-pravnog sistema kojim se promoviše poštovanje ljudskog dostojanstva liĉnosti i humani odnos prema ĉovjeku. Kada su u pitanju maloljetni izvršioci kriviĉnih djela u Crnoj Gori, Skupština Crne Gore je dana 20. decembra 2011. godine donijela Zakon o postupanju prema maloljetnicima u kriviĉnom postupku kojim se ureĊuje postupanje prema maloljetniku kao uĉiniocu kriviĉnog djela, djetetu i maloljetniku kao uĉesniku u postupku, koje se zasniva na poštovanju ljudskih prava i osnovnih sloboda uz uvaţavanje najboljih interesa maloljetnih lica, vodeći raĉuna o njihovoj zrelosti, stepenu razvoja, sposobnostima i liĉnim svojstvima, kao i teţini kriviĉnog djela, a u cilju njihove rehabilitacije i socijalne reintegracije. Donošenjem ovog Zakona nastupa novi period u maloljetniĉkom pravosuđu u Crnoj Gori. Prema Međunarodnoj konvenciji o pravima djeteta sve aktivnosti koje se tiĉu maloljetnih lica moraju da se sprovode u njihovom najboljem interesu. Samim tim i lišenje slobode mora da bude mjera koja se primjenjuje tek kao poslednje sredstvo i to u najkraćem mogućem obliku i samo u specijalnim sluĉajevima.