DVA LICA PANDEMIJE – TRENDOVI NASILjA U PORODICI TOKOM I POSLIJE COVID-19

Abstract

U Republici Srpskoj je posljednjih nekoliko godina rapidno povećan broj prijavljenih
slučajeva nasilja u porodici. Prema podacima Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske, u
periodu pandemije bolesti koju je izazvao korona virus (COVID-19) koja je trajala od marta 2020. do
maja 2023., broj slučajeva nasilja u porodici i porodičnoj zajednici, u odnosu na period od sedam
godina ranije, je udvostučen. Rezultati regresije u okviru analize prekinutih vremenskih serija
pokazuju da nagli porast nasilja u porodici, odnosno 85,9 % promjena zavisne varijable objašnjava
upravo pandemija. PredviĎanje u odnosu na 2024. i 2025. godinu, koje se bazira na regresionom
modelu, pokazuje da vrijednost frekvencija nasilja u porodici ne opada, ali ni ne prelazi dostignuti
nivo iz 2023. godine. Učinioci nasilja u porodici su uglavnom muškarci, supruţnici. Kod više od
polovine slučajava, prema podacima MUP-a RS postoji umjeren rizik od nastanka novog nasilja. Sve
učestalije nasilje u porodici rezultat je narušenih vrijednosti, a s obzirom na kompleksnost i štetnost
posljedica, predstavlja ozbiljan društveni problem. Prepoznavanje nasilnika i nasilnih akata koje oni
vrše, kao i pobijanje predrasuda u vezi sa nasilničkim ponašanjem, prvi je korak u prevenciji bez
obzira da li se radi o odraslima ili djeci, ţrtvama nasilja u porodici.