KRIVIČNO PROCESNO ZAKONODAVSTVO REPUBLIKE SRPSKE I ŽRTVA KRIVIČNOG DJELA

Abstract

I pored toga što Direktiva 2012/29/ EU o uspostavljanju minimalnih standarda za prava,
podršku i zaštitu žrtava krivičnih djela, usvojena Rezolucijom Evropskog parlamenta 30. maja 2018.
godine, sadrži odredbe krivičnopravnog karaktera uopšte (materijalnog, procesnog, maloljetničkog i
izvršnog) o statusu žrtve krivičnog djela, njeno težište je na pitanjima krivičnoprocesnog karaktera.
Ovakav stav Direktive o ovom pitanju zasnovan je na dva ključna kriminalno-politička razloga. Prvi
se zasniva na činjenici da žrtva krivičnog djela svoja prava u vezi sa ovim statusom može da ostvari
samo u krivičnom postupku. Drugo, sam krivični postupak, po svojoj prirodi, jeste jedna neprijatnost
za žrtvu krivičnog djela i kao takav ostavlja i dodatne negativne posljedice na nju, a one treba da se
smanjuje u što je moguće većem stepenu upravo normiranjem adekvatnih krivičnoprocesnih
instrumenata i njihovom primjenom, što, mora se priznati, nije lako obezbijediti. Međutim, putokaz
načina kako to postići daje Direktiva. Iz ovih, i ne samo ovih razloga u postupku usaglašavanja
nacionalnog krivičnog zakonodavstva sa standardima Direktive težište mora da bude na
usaglašavanju njihovog krivičnog procesnog zakonodavstva – zakona o krivičnom postupku sa
Direktivom. Naravno, pri tome se ne smiju izostaviti i norme materijalnog, maloljetničkog i izvršnog
krivičnog prava jer i one treba da regulišu određena pitanja koja se tiču žrtve krivičnog djela. Jedino
u situacijama kada su sve one usaglašene sa standardima Direktive, može se govoriti o usaglašenosti
nacionalnog krivičnog zakonodavstva sa standardima Direktive.