SINOVI UBICE MAJKI

Authors

  • Zorica Mršević Institut društvenih nauka, Beograd

DOI:

https://doi.org/10.7251/ZCMZ2001464M

Keywords:

brutalnost matricida, sinovi ubice, neizlečeni zavisnici, psihijatrijski bolesnici, nereagovanje institucija, hegemonistički maskulinitet

Abstract

Predmet rada je matricid - femicid majki koje su izvršili njihovi sinovi. Studija slučajeva daje uvid u tipičan portret ubica, koji su najčešće životni gubitnici u srednjim godinama, ne(iz)lečeni zavisnici i/ili psihijatrijski bolesnici, mada u krivičnopravnom smislu uglavnom potpuno uračunljivi. Po socijalnom profilu: oni su tipično višegodišnje strukturalno nezaposlena, od strane roditelja izdržavana lica, neutilizovanog obrazovanja. U kriminološkom pogledu: oni su najčešće višegodišnji nasilnici tipa hegemonističkog maskuliniteta, kojima se niko, ni sa privatne, ni sa institucionalne strane, nije efikasno suprotstavio. Analiza matricida smeštena je u kriminološki definisana dva konteksta: društvenog položaja starijih žena i porodičnog nasilja nad ženama. Kroz analizu 25 slučajeva koja su se desili u posmatranom periodu (prva polovina 2013. do 2020), uočava se izražena tipiziranost, tj. nema nikakvih razlika među tim delima s obzirom na godinu, niti se oni razlikuju s obzirom na različitu nacionalnu pripadnost članova porodice, različitu geografsku ili urbano-ruralnu tipologiju naselja kao mesta izvršenja. Pažnju skreće izražena brutalnost izvršenja koja prevazilazi silu neophodnu za lišenje života. U većini slučajeva se navodi da su institucije nadležne za suprostavljanje nasilju u porodici, kao i cela okolina, uglavnom bili svesni višegodišnje agonije kroz koju je prolazila ubijena majka zbog sinovljevog nasilja i maltretiranja. Kao glavna karakterista slučajeva zaključuje se njihova međusobna znatna kriminološko-fenomenološka podudarnost i repetitivna manjkavost institucionalnog sistema da deluju preventivno. Cilj rada je da kroz analitičko sagledavanje elemenata matricida, deluje mobilizirajuće upravo u pravcu efikasnije institucionalne prevencije, ukazujući da eskalacija porodičnog nasilja ovog tipa često predvidljivo da vodi do letalnog završetka. U metodološkom pogledu, primenjena je kvalitativna kriminološka analiza slučajeva iz kontinuirano longitudinalno praćenih javno dostupnih podataka o pojedinim slučajevima matricida, analiza domaće i inostrane kriminološke literature porodičnog nasilja, starenja i položaja starijih žena, kao i inostranih teoretskih analiza matricida.

Downloads

Published

2022-03-06