VANNASTAVNE AKTIVNOSTI U FUNKCIJI PEDAGOŠKE PREVENCIJE NEPRIHVATLJIVIH OBLIKA PONAŠANJA MLADIH

Abstract

Slobodno vrijeme jedan je od vaţnih faktora koji djeluju na razvoj ličnosti mladog čovjeka, a intencionalno odgojno djelovanje u njemu ima tri funkcije: preventivnu, formativnu i kurativnu. U ovom radu ispitivali smo slobodno vrijeme u funkciji pedagoške prevencije neprihvatljivih oblika ponašanja mladih u cilju utvrđivanja njegovih sadrţaja, oblika i aktivnosti u ovoj domeni. Istraţivanje je realizirano na uzorku od 200 srednjoškolaca i 4 školska pedagoga u Trebinju. Opšta istraţivačka hipoteza - da slobodno vrijeme mladih pruţa značajne mogućnosti za pedagošku prevenciju uz poticaj i pomoć mladima u njegovom osmišljavanju i produktivnom korištenju, te da je odgoj mladih za slobodno vrijeme i u njemu neopravdano zapostavljen u teorijskoj i praktičnoj odgojnoj djelatnosti, potvrđena je dobijenim nalazima, kao i podhipoteze o funkcionalnosti aktivnosti mladih u slobodnom vremenu i uticaju spola na manifestovanje društveno neprihvatljivih ponašanja. Djelimično su potvrĎene hipoteze o uopćenom ispoljavanju ovih oblika ponašanja mladih, uticaju dobi, socioekonomskog statusa i sudjelovanja u vannastavnim i vanškolskim aktivnostima na pojavu fenomena te stavovima pedagoga o društveno neprihvatljivim ponašanjima mladih i efektima školskih preventivnih programa. Dobijeni nalazi idu u prilog rezultatima studija drugih autora i zaključcima koji iz njih proizlaze o tome kako se potencijali slobodnog vremena za pozitivan razvoj i prevenciju koriste u insuficijentnoj mjeri. U daljnjim ispitivanjima ove problematike dragocjeno bi bilo usmjeriti paţnju na sociodemografska obiljeţja čiji uticaj na provoĎenje slobodnog vremena ovdje nije ispitan, a koje su se u drugim istraţivanjima i praksi pokazale značajnima. Zaključna razmatranja daju smjernice za unapređenje programa i aktivnosti slobodnog vremena u svrhu pedagoške prevencije neprihvatljivih oblika ponašanja mladih.