UPOTREBA DUVANSKIH PROIZVODA MEĐU ŠKOLSKOM DJECOM UZRASTA OD 11 DO 15 GODINA

Abstract

Korišćenje duvanskih proizvoda nosi sa sobom brojne rizike i probleme te negativno utiče na zdravlje adolescenata. Zbog takvog uticaja, stvara se potreba da se reaguje i pristupi kreiranju programa prevencije. Ovaj rad ima za cilj da uporeĎujući podatke iz različitih studija širom svijeta, razjasni aspekte upotrebe duvanskih proizvoda meĎu adolescentnom populacijom i pruţi novi uvid u ovaj kompleksan problem. Istraţivanje predstavlja epidemiološku studiju presjeka sprovedenu u periodu od septembra 2019. do marta 2020. godine u 67 osnovnih škola u Republici Srpskoj. Uzorak čini 2508 učenika uzrasta 11 do 15 godina regrutovanih metodom slučajnog uzorka i 43 zaposlenih u 43 osnovne škole. Za potrebe istraţivanja korišteni su anketni upitnik za učenike i anketni upitnik za upravu škole koji su prilagoĎeni za ovu studiju, a prema smjernicama Svjetske zdravstvene organizacije. Od ukupnog uzorka 17,8% učenika izjavilo je da oba roditelja puše, 15,5% učenika navodi da su u toku školske godine imali edukaciju o štetnosti upotrebe cigareta u okviru školskog programa, 28,1% se ne sjeća kad su imali edukaciju o navedenom, 11,9% učenika je  probalo cigarete i 50,3% učenika je izjavilo da ne zna postoje li disciplinske kazne zbog upotrebe cigareta u školi. Rezultati anketiranja zaposlenih u školama su pokazali da 20,9% puši na radnom mjestu, a 18,6% nije upoznato o politici zabrane pušenja. Školska djeca i mladi predstavljaju najvulnerabilniju kategoriju stanovništva, ali istovremeno čine i najveći biološki potencijal društva. Konzumiranje duvana je ozbiljan problem sredine u kojoj žive, a pored obrazovne škola ima i vaspitnu ulogu stoga treba da pruži zdravo, sigurno i podsticajno okruženje.