PERSONALNE PSIHOLOŠKE REAKCIJE KOD PACIJENATA NA DIJALIZI

Abstract

UVOD: Poremećaj ličnosti (PL) uključuje klinički značajna stanja i obrasce ponašanja, koja teže
trajnosti i izraz su karakterističnog životnog stila osobe i odnosa ka drugima.
CILJ: Procijeniti da li su PL češći kod pacijenata sa balkanskom endemskom nefropatijom (BEN)
nego kod pacijenata sa drugim oboljenjima koja rezultiraju kao hronična renalna insuficijencija
(HRI) i koji su na dijalizi u Bosni i Hercegovini (BiH).
METODE: U radu je ispitano 753 pacijenta na dijalizi u dva uzorka: pacijenti sa BEN - N15
grupa (N = 348) i kontrolna grupa oboljenja - N18. Rad je muliticentrična, longitudinalna studija
u periodu: 01.01.2003. - 31.12.2012. godine. Statistika je urađena multivarijantnom analizom:
Upitnik Renalnog registra BiH i psihološki testovi: osobina ličnosti (EPQ), Beckov test
anksioznosti (BAI) i Hamiltonova skala depresivnosti (HDRS).
REZULTATI: Multivarijatna analiza izdvaja u BEN grupi izbjegavanje dijalize [r = 0.693, OR =
1.486 (95%), CI = 0.813-0.950, P = 0.008]. PL u BEN grupi je 11.92% [r = 1.150.0, r = 1.115
(95%), CI = 0.670-0.730, P = 0.001]. U kontrolnoj grupi izbjegavanje dijalize je [r = 0.328, OR =
1.380 (95%), CI = 0.850-2.250, P = 0.067], a PL je 9.37% od dijaliziranih pacijenata [r = 0.780,
OR = 0.970 (95%), CI = 0.710-0.920, P = 0.001].
ZAKLJUČAK: Pacijenti sa BEN žive u sjevero-istočnom dijelu BiH (83.7%) u kući, ruralnom
naselju što određuje endemiju renalnih bolesnika. PL kod pacijenata sa BEN su izraženiji u
odnosu na ostale pacijente sa HRI i vežu se za endemijske odlike življenja, uz mogućnost
hereditarnih uticaja.