AZIJSKI PACIFIK – GLOBALNI KONFLIKTNI POTENCIJAL

Abstract

Rad razmatra Azijsko-pacifi čki region koji sa svojim geopolitičkim i geostrategijskim
karakteristikama spada u red najznačajnijih prostora savremenog sveta, pa dinamika
i karakter procesa koji se u njemu odvijaju imaju ogromne implikacije na međunarodnu
politiku. Polazna hipoteza rada jeste da snažni potencijali koje Azijski Pacifi k poseduje
otvaraju mogućnost da on postane istinski predvodnik sveukupnog progresa u
svetu, ali konfl ikti koji na tom prostoru postoje, od kojih su najdestruktivniji teritorijalni
sporovi, nose isto tako potencijal za konfrontaciju globalnih razmera.
Geostrategijski značaj, transportni koridori, ogromne rezerve nafte i gasa, najveća
koncentracija ljudskih resursa, kao i visoka tehnološka dostignuća čine da region
Azijskog Pacifi ka izrasta u jedan od najsnažnijih pokretača razvoja i progresa savremenog
sveta. Takva jedinstvena pozicija Azijskog Pacifi ka doprinosi snažnoj koncentraciji
interesa međunarodne politike na taj region. Naravno, Azijski Pacifi k je prostor gde se
sukobljavaju i najznačajniji geopolitički i geostrategijski interesi najznačajnih aktera savremene
međunarodne politike. Te okolnosti čine da u bezbednosnom smislu taj region
bude jedan od bezbednosno najosetljivijih prostora savremenog sveta. Primarni razlozi
sukoba su ekonomski kao i geostrateške osobenosti tog prostora. Na vrhu brojnih i kompleksnih
problema Azijskog Pacifi ka su konfl iktni odnosi Kine i SAD, koji primarno određuju
i karakter odnosa u regionu.
Autori zaključuju da američko-kineski rivalitet i nadmetanje koji imaju progresivnu
tendenciju su nezaustavljivi i svojom kompleksnošću teško kontrolisani, tako da postoji
realna opasnost radikalizacije njihovih odnosa, uz istovremenu radikalizaciju odnosa
u celom regionu. Sve to doprinosi da su odnosi u regionu Azijskog Pacifi ka veoma komplikovani,
često nejasni i neizbalansirani i potencijalno eksplozovni što bi region ogromne
strateške važnosti gurnuli u lavirint višestruke nestabilnosti čije bi implikacije imale snažan
odraz na bezbednost u svetu. Dolazak nove američke administracije najavljuje zaoštravanje
nadmetanja SAD sa Kinom kao svojim glavnim takmacem čime se raste neizvesnost
u pogledu budućih bezbednosnih trendova na prostoru Azijskog Pacifi ka.