UTICAJ BRDSKO-PLANINSKIH VODOTOKA NA TRAKTORSKE PUTEVE/ VLAKE, STUDIJ SLUČAJA

Abstract

Bosna i Hercegovina ima primarno brdsko-planinski karakter, što uz odgovarajuće geološke prilike pogoduje
nastanku brojnih vodenih tokova. Česta je situacija da se u okviru jednog šumskog odjeljenja
nalazi po nekoliko potoka koje, radi potreba gospodarenjem šumama, presijeca primarna ili sekundarna
mreža šumske transportne infrastrukture. Mrežu šumske transportne infrastrukture nije moguće
položiti tako da se ista ne ukršta sa brdsko-planinskim vodotocima. Pozicije ukrštanja mogu biti jako
osjetljiva mjesta, posebno ukoliko im se ne posveti odgovarajuća pažnja, tačnije, ukoliko se ne nađu
tehnička rješenja koja će minimizirati mogućnost negativnog uticaja. Nerijetko se u šumarskoj operativi
dešava da usljed loših tehničkih rješenja ukrštanja vodenih tokova i mreže infrastrukture dođe do intenziviranja
erozionih procesa izazvanih negativnim djelovanjem vode. Također, i sama infrastruktura može
negativno djelovati na prirodni tok, te kao posljedicu lošeg rješenja trase preusmjeriti isti traktorskim
putem ili traktorskom vlakom. Sam način izgradnje traktorskih puteva/vlaka, pri čemu se izvode samo
zemljani radovi bez izgradnje objekata za podužnu i poprečnu odvodnju površinskih i oborinskih voda,
stvara optimalne preduslove za razvijanje erozionih procesa različitog intenziteta. Mjesta ukrštanja
vodenih tokova i traktorskih puteva ili vlaka su posebno osjetljiva na erozione procese, što je, između
ostalog, dokazano i u ovom radu, koji pokazuje da čak 80% pozicija ukrštanja ima značajan ili ekstreman
uticaj.